måndag, mars 17, 2008

Tolk och tolkanvändning på thailändska // ล่ามและการใช้ล่าม

หลายคนอาจจะไม่ทราบว่าตัวเองมีสิทธิ์ที่จะขอใช้ล่าม โดยรัฐเป็นคนออกค่าใช้จ่ายให้
จริงๆแล้วมันเป็นหลักประชาธิปไตยของสวีเดน ที่เขามองว่าประชาชนทุกคนมีความเสมอภาคในการสื่อสาร กฎหมายเขาเลยระบุไว้ว่า หากประชาชนที่ไม่สามารถใช้ภาษาสวีเดนในการสื่อสารได้อย่างเต็มที่มาติดต่อเจ้าหน้าที่ เจ้าหน้าที่ต้องจัดให้มีล่าม

เพราะฉะนั้นเวลาเราติดต่อเจ้าหน้าที่ ไม่ว่าจะเป็นด้านการรักษาพยาบาล ตำรวจ หน่วยงานบริการสังคม ศาล โรงเรียน เรามีสิทธิ์ขอใช้ล่าม หากต้องการใช้ล่ามก็แจ้งให้เจ้าหน้าที่ทราบ

การพูดผ่านล่ามมันจะแตกต่างจากการพูดธรรมดาพอสมควร หากผู้ใช้ล่ามตระหนักถึงข้อนี้ จะทำให้การสื่อสารเป็นไปอย่างราบรื่นมากยิ่งขึ้น

๑. เวลาพูดให้พูดกับเจ้าหน้าที่โดยตรงค่ะ ไม่ใช่กับล่าม เพราะล่ามไม่ใช่เจ้าหน้าที่ ล่ามมีหน้าที่แ่ค่แปลอย่างเดียว ล่ามเป็นเหมือนเครื่องจักรที่มีหน้าที่แปลอย่างเดียวค่ะ

๒. ถ้าไม่เข้าใจให้ถามค่ะ ไม่ต้องอาย ไม่ต้องกลัวใครเสียหน้า เพราะล่ามมีหน้าที่แปลอย่างเดียว ไม่มีหน้าที่ถามแทนคุณ และไม่มีหน้าที่อธิบายให้คุณฟัง ข้อนีสำคัญมากค่ะ ผู้ใช้รับต้องรักษาสิทธิ์และผลประโยชน์ของตนเอง ถ้าไม่เข้าใจเราต้องถามเอง คนอื่นเขาไม่มารับผิดชอบตัวเรา ถึงล่ามจะรู้ว่าผู้ฟังไม่เข้าใจความหมายที่เจ้าหน้าที่ต้องการสื่อ ล่ามก็อธิบายไม่ได้ เพราะล่ามมีหน้าที่แค่แปล

ยกตัวอย่างเช่น åklagare ล่ามต้องแปลว่า อัยการ ถ้าคุณฟังภาษาไทยแล้วยังไม่เข้าใจว่า อัยการ คืออะไร คุณต้องถามค่ะว่า "อัยการ คืออะไร/ใคร" ล่ามก็ต้องแปลคำถามของคุณว่า "Vad är en åklagare för något?" แล้วเจ้าหน้าที่ก็จะอธิบาย แล้วล่ามก็จะแปลสิ่งที่เจ้าหน้าที่อธิบาย

ข้อนีสำคัญมากค่ะ ไม่ว่าจะได้ล่ามเก่งแค่ไหน แต่ถ้าผู้ใช้ล่ามไม่รักษาสิทธิ์ตัวเอง ไม่ถามในสิ่งที่ตัวเองไม่เข้าใจ ล่ามเก่งๆก็ช่วยไม่ได้ เพราะล่ามเขามีจรรยาบรรณของเขา เขาจะมานั่งอธิบายไม่ได้ จรรยาบรรณเขาห้ามไว้

๓. พูดชัดเจนว่าใคร ทำอะไรที่ไหน เรียงลำดับ
ตัวอย่างสมมุติ พี่เขาเข้ามาแล้วพี่เขาก็ยกมือขึ้นจะตบแล้วพี่เขาก็เลยเตะพี่เขาที่ท้อง
อันนี้จะแปลยากมากค่ะ เพราะผู้พูดมีภาพชัดเจนในความคิด แต่ล่ามไม่ได้เห็นภาพนั้นด้วย พอจะแปลเป็นภาษาสวีเดนแล้วจะยากมาก เพราะภาษาสวีเดนต้องชัดเจน เขา นี่ผู้หญิงหรือผู้ชาย

๔. เว้นจังหวะให้ล่ามได้แปลบ้าง ไม่อย่างนั้้นจะเป็นการเสี่ยงว่าข้อมูลจะหลุด ล่ามบางคนจะจดโน้ต แต่บางคนไม่ได้จด แล้วแต่ความถนัด แต่เพื่อความมั่นใจว่าข้อมูลที่เราพูดไป ล่ามจะสามารถถ่ายทอดให้ได้หมด ครบถ้วน เราต้องเว้นจังหวะให้ล่ามได้แปลบ้าง

๕. ล่ามเขาจะไม่ค่อยเจ๊าะแจ๊ะ เพราะจรรยาบรรณเขาห้ามไว้ ถ้าเขาไม่ค่อยคุย ก็ไม่ต้องไปซักไซ้เขามากก็ได้ค่ะ ไม่ต้องอยากทำความรู้จักกับเขาหรอกค่ะ เพราะถ้ารู้จักไปแล้วจะทำงานลำบาก เพราะตามหลักแล้วเขาไม่ให้คนที่รู้จักกันแปลให้กัน เพราะมันจะมีปัญหาเรื่องความไม่เป็นกลาง


วันนี้พอแค่นี้ก่อนนะคะ

ปรารถนาดี
มะกรูด

6 kommentarer:

Anonym sa...

Tusen tack ka P'Magrood.
Nu kan jag också bli amatörtolk ;)

Thaitolk sa...

:-)

Det var så lite så ka.
Det var mest för min egen skull, he he he.
Skojar bara ka.
Det är för alla inblandade.

Att prata genom tolk är nästan en konst. Det underlättar mycket om alla inblandade är medvetna om det.

Kram ka
Magrood


Ps. Vill inte du läsa till att bli tolk ka? Du kommer säkert att bli en bra tolk. :-)

Anonym sa...

Jag vill också jobbar som tolk.
Men jag är lite lat att studera. Jag är för gammal.:P
// คนที่คุณก็รู้ว่าใคร

Anonym sa...

Jo, men programmet lades ner i Katrineholm.

Men jag ska försöka igen i Göteborg. Känner du till några bra kurser där?

Anonym sa...

Det är jag igen!
Det fanns ett fel på min text igår. Usch!
Kanske måste träna lite mer...;P
Har en bra dag med P'Dam ja. :D

Thaitolk sa...

Man skriver fel ibland även om man skriver på sitt eget språk. Det gör jag jämnt ka. Tänker för snabbt och skriver för fort - och det blir fel.

Kram kram